Phương pháp NLP (Neuro-Linguistic Programming) là một công cụ mạnh mẽ giúp con người cải thiện tư duy, hành vi và giao tiếp. Ngày nay, nó được ứng dụng rộng rãi trong rất nhiều lĩnh vực, từ quản trị doanh nghiệp đến phát triển cá nhân. Nếu bạn đang quan tâm đến phương pháp đầy tính khoa học và hiện đại này, hãy cùng tìm hiểu tất cả các thông tin liên quan đến NLP trong bài viết này nhé!
1. Phương pháp NLP là gì?
1.1. Khái niệm - thành phần cấu thành phương pháp NLP
NLP (Neuro-Linguistic Programming) là một phương pháp tâm lý học, được phát triển bởi Richard Bandler và John Grinder vào những năm 1970, tập trung vào sự kết nối giữa tâm trí (neuro), ngôn ngữ (linguistic) và các mô hình hành vi (programming). Phương pháp này nhằm giúp con người hiểu và thay đổi các hành vi, cảm xúc và thái độ của mình thông qua việc thay đổi cách thức tư duy và giao tiếp.

NLP dựa trên ba yếu tố chính: Neuro (thần kinh), Linguistic (ngôn ngữ), và Programming (lập trình), giúp con người nhận thức, điều chỉnh và phát triển các thói quen, hành vi tích cực trong cuộc sống và công việc:
- Neuro (Thần kinh): Mô tả cách mà bộ não xử lý thông tin từ các giác quan và cách thức này ảnh hưởng đến cảm xúc và hành vi.
- Linguistic (Ngôn ngữ): Ngôn ngữ không chỉ là công cụ giao tiếp mà còn là phương tiện giúp chúng ta thay đổi cách nhìn nhận và phản ứng với các tình huống trong cuộc sống.
- Programming (Lập trình): Những thói quen, phản ứng và mô hình suy nghĩ đã được hình thành qua thời gian, có thể được thay đổi để đạt được kết quả mong muốn.

Ngoài ba yếu tố chính trên, NLP cũng bao hàm thêm hai thành phần, đó là Subjective Experience (Chủ quan) và Unconscious Mind (Tiềm thức). Chủ quan lí giải cách mỗi cá nhân cảm nhận và phản ứng với thế giới xung quanh dựa trên cảm giác, suy nghĩ và các niềm tin cá nhân; Tiềm thức lí giải phần của tâm trí mà chúng ta không nhận thức được nhưng lại chi phối hành vi, cảm xúc và suy nghĩ hàng ngày
1.2. Vai trò của phương pháp NLP trong quản trị và đời sống
Phương pháp NLP đóng vai trò quan trọng trong việc thay đổi cách con người suy nghĩ, cảm nhận và hành động. Nó cung cấp các công cụ mạnh mẽ để giúp cải thiện hiệu quả giao tiếp, xử lý cảm xúc và giải quyết vấn đề. Dưới đây là những vai trò chính của NLP:

- Cải thiện giao tiếp:
Phương pháp NLP giúp con người hiểu rõ hơn về cách thức ngôn ngữ và hành vi ảnh hưởng đến mối quan hệ. Các kỹ thuật NLP giúp cải thiện khả năng giao tiếp, từ việc hiểu rõ hơn về người khác, đến việc truyền đạt thông tin một cách hiệu quả. NLP cũng giúp nhận diện những "mẫu ngôn ngữ" tiềm thức, từ đó thay đổi cách thức giao tiếp để đạt được kết quả tích cực hơn.
- Thay đổi thói quen và hành vi tiêu cực, phát triển tư duy tích cực:
Một trong những vai trò mạnh mẽ nhất của phương pháp NLP là giúp thay đổi những thói quen hoặc hành vi không mong muốn. NLP giúp con người nhận diện và thay thế những mô hình hành vi tiêu cực (như lo âu, sợ hãi, hoặc tự ti) bằng các thói quen tích cực. Kỹ thuật như anchoring (neo cảm xúc) hoặc reframing (thay đổi khung nhìn) có thể giúp tạo ra những thay đổi sâu sắc trong tâm trí và hành động của người sử dụng.
NLP giúp cá nhân thay đổi cách suy nghĩ và nhìn nhận thế giới. Thay vì tập trung vào những khía cạnh tiêu cực, người ta có thể sử dụng NLP để phát triển tư duy tích cực, sáng tạo và tự tin hơn. Kỹ thuật visualization (hình dung) trong NLP có thể giúp người dùng hình dung thành công và hành động theo hướng đạt được mục tiêu.
- Giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định, nâng cao hiệu suất và năng suất công việc:
Phương pháp NLP cung cấp các phương pháp giúp cá nhân giải quyết vấn đề hiệu quả hơn. Bằng cách thay đổi cách tiếp cận vấn đề, NLP giúp người dùng mở rộng góc nhìn và tạo ra nhiều giải pháp sáng tạo. Các kỹ thuật của NLP cũng giúp tăng cường khả năng ra quyết định bằng cách giảm bớt sự phân tâm và lo lắng.
Khi áp dụng NLP, các cá nhân có thể tối ưu hóa hiệu suất làm việc thông qua việc tập trung vào mục tiêu, quản lý cảm xúc và hành động có định hướng. Các kỹ thuật NLP giúp giải quyết những vấn đề về sự trì hoãn, thiếu tự tin hoặc thiếu động lực, từ đó nâng cao năng suất công việc.
- Cải thiện quản lý cảm xúc và tăng cường các mối quan hệ:
Phương pháp NLP giúp cá nhân nhận diện và điều chỉnh cảm xúc của mình trong những tình huống cụ thể. Các kỹ thuật như anchoring và reframing giúp thay đổi cảm xúc tiêu cực và thay vào đó là cảm xúc tích cực, giúp nâng cao sự tự chủ và giảm căng thẳng.
NLP không chỉ tác động đến cá nhân mà còn có thể cải thiện các mối quan hệ giữa người với người. Việc hiểu rõ về ngôn ngữ cơ thể, cảm xúc và cách thức giao tiếp sẽ giúp nâng cao khả năng tạo dựng và duy trì các mối quan hệ lành mạnh, cả trong công việc lẫn đời sống cá nhân.
>>> Có thể bạn sẽ quan tâm: NHỮNG MỐC LỊCH KHÁM THAI ĐỊNH KỲ MÀ MẸ BẦU KHÔNG NÊN BỎ LỠ
2. Phương pháp NLP - Các kỹ thuật phổ biến nhất
Dưới đây là tổng hợp 10 kỹ thuật phổ biến nhất của phương pháp NLP - bao gồm mô tả kỹ thuật và ứng dụng của nó trong cuộc sống để bạn đọc hiểu rõ hơn về từng kỹ thuật:
2.1 Anchoring (Neo cảm xúc)
Mô tả: Anchoring là kỹ thuật tạo ra một “neo cảm xúc” bằng cách liên kết một trạng thái cảm xúc (như tự tin, bình tĩnh) với một cử chỉ, hành động hoặc từ ngữ cụ thể. Ví dụ, khi bạn cần một cảm giác tích cực, bạn có thể sử dụng hành động hoặc từ ngữ đó để kích hoạt lại cảm giác đó.
Cách thực hiện:
- Tạo ra một cảm giác mạnh mẽ (tự tin, bình an, vui vẻ) trong một tình huống cụ thể.
- Khi cảm giác đạt đỉnh, thực hiện một hành động cụ thể (như nhấn ngón tay vào lòng bàn tay).
- Lặp lại quá trình này để liên kết cảm giác với hành động đó.
- Khi cần, thực hiện hành động này để "gọi lại" cảm giác tích cực.
Ứng dụng: Dùng để tạo ra những cảm xúc tích cực khi gặp căng thẳng hoặc khó khăn trong các tình huống áp lực (thuyết trình, phỏng vấn,...), giúp người sử dụng nhanh chóng quay lại trạng thái tốt nhất, cải thiện sự tự tin và hiệu suất trong công việc.
2.2 Reframing (Thay đổi khung nhìn)
Mô tả: Reframing giúp thay đổi cách nhìn nhận về một tình huống, sự kiện hoặc hành vi. Thay vì xem sự việc là tiêu cực, bạn có thể tìm ra cách nhìn nhận nó như một cơ hội hoặc một bài học.
Cách thực hiện:
- Xác định tình huống hoặc vấn đề bạn đang gặp phải.
- Đặt câu hỏi như: "Liệu có cách nào để nhìn nhận tình huống này theo một hướng khác không?"
- Tìm ra những khía cạnh tích cực hoặc cơ hội ẩn chứa trong tình huống.
Ứng dụng: Kỹ thuật này giúp bạn thay đổi cách nhìn nhận về thất bại hoặc khó khăn, từ đó giảm bớt lo âu, lo lắng, cải thiện khả năng giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định.
2.3 Swish Pattern (Mô hình Swish)
Mô tả: Swish Pattern là kỹ thuật giúp thay đổi hành vi hoặc thói quen tiêu cực bằng cách hình dung một hình ảnh về hành vi bạn muốn thay thế và “hoán đổi” nó với hình ảnh tích cực hơn.
Cách thực hiện:
- Hình dung một hình ảnh rõ ràng về hành vi hoặc thói quen tiêu cực mà bạn muốn thay đổi (ví dụ: hút thuốc, ăn uống không lành mạnh).
- Tạo ra một hình ảnh rõ ràng về hành vi tích cực mà bạn muốn thực hiện thay thế.
- Dần dần thay thế hình ảnh tiêu cực bằng hình ảnh tích cực bằng cách tạo ra một "lằn ranh" giữa chúng, thực hiện động tác “swish” (hoán đổi nhanh).
Ứng dụng: Kỹ thuật này giúp bạn có thể thay đổi các thói quen xấu trong cuộc sống (ngủ muộn, dùng chất kích thích,..), qua đó giúp cải thiện cuộc sống.

2.4 Well-formed Outcome (Mục tiêu rõ ràng)
Mô tả: Well-formed Outcome là một kỹ thuật trong NLP để xác định mục tiêu một cách rõ ràng, cụ thể và có thể đạt được. Mục tiêu này không chỉ cần phải rõ ràng về mặt kết quả mà còn phải phù hợp với giá trị và niềm tin của cá nhân, đồng thời tạo ra một kế hoạch hành động chi tiết.
Cách thực hiện: Tạo ra các câu hỏi để tạo ra mục tiêu rõ ràng như mục tiêu cụ thể là gì? Bạn có thể đạt được mục tiêu này ở đâu và khi nào? Kết quả có thể đo lường được không? Mục tiêu có phù hợp với giá trị và niềm tin của bạn không?
Ứng dụng: Kỹ thuật này giúp bạn tạo sự rõ ràng trong việc xây dựng mục tiêu và hướng đi, tránh sự mơ hồ và lãng phí thời gian. Từ đó, bạn có thể tập trung vào các kết quả cụ thể.
2.5 Meta Model (Mô hình Meta)
Mô tả: Meta Model là một bộ công cụ ngôn ngữ giúp làm rõ và giải quyết những suy nghĩ mơ hồ trong giao tiếp. Bạn sử dụng các câu hỏi chi tiết để khám phá và làm rõ niềm tin, cảm xúc hoặc quan điểm của người khác.
Cách thực hiện:
- Đặt câu hỏi mở để làm rõ thông tin, ví dụ: “Có thể giải thích rõ hơn không?”, “Khi nào điều này xảy ra?”
- Khai thác những thông tin chưa rõ ràng hoặc ẩn sâu bên trong suy nghĩ của người khác.
- Phát triển sự hiểu biết về hành vi và suy nghĩ của người đối diện.
Ứng dụng: Kỹ thuật này giúp bạn hiểu rõ hơn về suy nghĩ và hành động của người khác, từ đó cải thiện giao tiếp và mối quan hệ. Nó giúp bạn xử lý mâu thuẫn dễ dàng hơn và giảm thiểu hiểu lầm trong cuộc sống và công việc. Kỹ thuật này giúp bạn hiểu rõ hơn về suy nghĩ và hành động của người khác, từ đó cải thiện giao tiếp và mối quan hệ. Nó giúp bạn xử lý mâu thuẫn dễ dàng hơn và giảm thiểu hiểu lầm trong cuộc sống và công việc.
2.6 Rapport Building (Xây dựng mối quan hệ)
Mô tả: Rapport Building là kỹ thuật NLP giúp tạo dựng mối quan hệ tin cậy và hài hòa giữa các cá nhân, dựa trên sự đồng cảm và sự tương tác. Xây dựng rapport giúp giảm căng thẳng và tạo sự kết nối trong giao tiếp, từ đó cải thiện mối quan hệ và hiệu quả công việc..
Cách thực hiện:
- Thể hiện sự chủ động lắng nghe đối phương, thể hiện sự quan tâm thực sự đến người đối diện.
- Bắt chước ngôn ngữ cơ thể của đối phương (nhưng không quá rõ ràng) để tạo sự đồng điệu. Ví dụ, nếu đối phương gật đầu khi nói, bạn có thể làm theo.
- Điều chỉnh giọng điệu, tốc độ và cách thức giao tiếp của bạn sao cho giống với đối phương, tạo cảm giác đồng điệu trong cuộc trò chuyện.
Ứng dụng: Kỹ thuật này giúp người áp dụng dễ dàng tạo được sự tin tưởng hơn, từ đó tạo ra một môi trường giao tiếp thuận lợi, giảm thiểu hiểu lầm và cải thiện khả năng thuyết phục.
2.7 Modeling (Mô phỏng)
Mô tả: Modeling là kỹ thuật sao chép những hành vi, chiến lược hoặc kỹ năng của người thành công. Bạn học hỏi và áp dụng những phương pháp mà người khác đã sử dụng để đạt được thành công.
Cách thực hiện:
- Chọn một người thành công mà bạn ngưỡng mộ và muốn học hỏi.
- Quan sát cách họ suy nghĩ, hành động và giải quyết vấn đề.
- Áp dụng những chiến lược này vào cuộc sống hoặc công việc của bạn.
Ứng dụng: Kỹ thuật này giúp bạn cải thiện kỹ năng và phát triển bản thân bằng cách học từ những người thành công, từ đó tăng cường hiệu quả trong công việc và đạt được mục tiêu.

>>> Mách bạn: NHỮNG ĐIỀU KIÊNG KỴ TRONG 3 THÁNG ĐẦU MANG THAI MẸ BẦU NÊN BIẾT
2.8 Future Pacing (Hướng tới tương lai)
Mô tả: Future Pacing là một kỹ thuật NLP giúp hình dung các tình huống trong tương lai, đặc biệt là những tình huống mà bạn muốn xảy ra hoặc muốn thay đổi. Việc này giúp tạo ra sự chuẩn bị tinh thần cho các sự kiện và tình huống trong tương lai, đồng thời gia tăng khả năng đối mặt và vượt qua các thử thách.
Cách thực hiện:
- Hình dung tương lai thành công, mô tả chi tiết về môi trường và cảm giác mà họ sẽ trải qua khi thành công, ví dụ như không gian, âm thanh, cảm xúc và cả các chi tiết nhỏ.
- Đảm bảo rằng trong hình dung của họ, cảm xúc tích cực như sự tự tin, sự hài lòng và niềm vui sẽ xuất hiện, giúp họ xây dựng động lực mạnh mẽ.
Ứng dụng: Kỹ thuật này giúp bạn có thể chuẩn bị trước về mặt tâm lý, tạo sự tự tin và sẵn sàng đối mặt, tạo động lực.
2.9 Circle of Excellence (Vòng tròn xuất sắc)
Mô tả: Circle of Excellence giúp bạn tạo ra một không gian tưởng tượng chứa đầy những cảm xúc tích cực và mạnh mẽ. Mỗi khi cần sự tự tin, bạn có thể bước vào "vòng tròn" này để lấy lại nguồn năng lượng tích cực.
Cách thực hiện:
- Hình dung một không gian tích cực, nơi bạn cảm thấy mạnh mẽ và tự tin.
- Tưởng tượng bản thân bước vào vòng tròn này và cảm nhận sự thay đổi trong cảm xúc và năng lượng.
Ứng dụng: Kỹ thuật này giúp bạn có thể tăng cường sự tự tin trước các tình huống căng thẳng, từ đó, bạn có thể vượt qua được nỗi sợ hãi và sự lo âu trong công việc và cuộc sống.
2.10 Perceptual Positions (Vị trí nhận thức)
Mô tả: Kỹ thuật này giúp bạn nhìn nhận một tình huống từ ba góc độ: của chính bạn (Vị trí 1), của người khác (Vị trí 2) và từ góc nhìn khách quan (Vị trí 3).
Cách thực hiện:
- Vị trí 1: Đặt mình vào tình huống và suy nghĩ theo cách của bạn.
- Vị trí 2: Thử nhìn nhận tình huống từ góc nhìn của người khác, hiểu cảm xúc và quan điểm của họ.
- Vị trí 3: Nhìn tình huống từ một quan điểm khách quan, không thiên lệch.
Ứng dụng: Kỹ thuật này giúp bạn tăng cường khả năng đồng cảm, khả năng giải quyết mẫu thuẫn và cải thiện các mối quan hệ của mình.

3. Ứng dụng phương pháp NLP trong quản trị và phát triển doanh nghiệp
Đối với hoạt động quản trị doanh nghiệp, phương pháp NLP giúp cho nhà quản trị có thể tăng cường hiệu quả công việc, cải thiện mối quan hệ giữa các thành viên trong tổ chức, và tạo ra môi trường làm việc tích cực hơn. Dưới đây là một số gợi ý cho việc ứng dụng các kỹ thuật NLP trong quản trị và phát triển doanh nghiệp như sau:
-
Tăng cường hiệu quả công việc: Để tăng cường hiệu quả công việc, các kỹ thuật NLP có thể giúp cải thiện sự tập trung, nâng cao khả năng quản lý thời gian, và thay đổi thói quen làm việc. Một số kỹ thuật mà bạn đọc có thể áp dụng là: Anchoring, Swish Pattern hoặc Well-formed Outcome.
-
Cải thiện mối quan hệ giữa các thành viên: Một trong những yếu tố quan trọng trong sự thành công của doanh nghiệp là khả năng giao tiếp và hợp tác giữa các thành viên. NLP cung cấp các kỹ thuật mạnh mẽ để xây dựng sự kết nối, giảm xung đột và cải thiện tinh thần đồng đội. Các kỹ thuật NLP mà nhà quản trị có thể áp dụng bao gồm Rapport Building và Meta Model.
-
Tạo môi trường làm việc tích cực: Một môi trường làm việc tích cực là yếu tố quan trọng giúp duy trì động lực làm việc và tăng cường sự hài lòng của nhân viên. NLP có thể giúp tạo ra một môi trường như vậy thông qua việc thay đổi nhận thức, tinh thần và động lực của mỗi cá nhân trong tổ chức. Reframing, Future Pacing và Anchoring là những kỹ thuật NLP mà nhà quản trị có thể áp dụng để đạt được mục tiêu về môi trường làm việc.

>>> Đọc thêm bài viết bổ ích: TIỂU ĐƯỜNG THAI KỲ LÀ GÌ? DẤU HIỆU VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ DỨT ĐIỂM
4. Một số lưu ý khi ứng dụng phương pháp NLP
Trước khi bắt đầu ứng dụng các kỹ thuật NLP vào quản trị doanh nghiệp và cuộc sống, có một số lưu ý quan trọng mà bạn cần nắm rõ. Dưới đây là những lưu ý bạn nên tham khảo để đảm bảo việc thực hiện phương pháp NLP đạt hiệu quả cao nhất:
- Hiểu rõ về NLP và áp dụng linh hoạt: Trước khi áp dụng NLP, bạn cần nắm vững lý thuyết cơ bản và các kỹ thuật liên quan. Tuy nhiên, không nên áp dụng một cách máy móc. Hãy linh hoạt điều chỉnh các phương pháp NLP sao cho phù hợp với từng cá nhân và tình huống cụ thể.
- Tính đạo đức và tôn trọng đối tượng: Sử dụng NLP một cách có đạo đức và không lợi dụng người khác. Mục tiêu là hỗ trợ sự phát triển và thay đổi tích cực, không phải thao túng hoặc ép buộc người khác. Đảm bảo bạn luôn tôn trọng cảm xúc và quyền lợi của đối tượng khi sử dụng các kỹ thuật NLP.
- Lắng nghe và quan sát kỹ càng: Khi áp dụng NLP, hãy chú ý đến ngôn ngữ cơ thể, giọng điệu và các tín hiệu không lời từ người khác. Lắng nghe và quan sát là bước quan trọng để hiểu rõ hơn về đối tượng và sử dụng các kỹ thuật NLP một cách hiệu quả..
- Kiên nhẫn và cải thiện liên tục: NLP cần thời gian để phát huy tác dụng. Đừng kỳ vọng kết quả ngay lập tức. Hãy kiên nhẫn và tiếp tục cải thiện phương pháp để đạt được kết quả bền vững. Đồng thời, đánh giá kết quả và điều chỉnh kỹ thuật khi cần thiết.
- Chọn môi trường phù hợp và tạo sự hỗ trợ: Để NLP phát huy hiệu quả, môi trường học hỏi và hỗ trợ là rất quan trọng. Khuyến khích các cuộc trò chuyện mở và cung cấp các buổi huấn luyện sẽ giúp mọi người dễ dàng áp dụng NLP trong công việc và cuộc sống cá nhân.

Trên đây là những thông tin, kỹ thuật và lưu ý quan trọng khi ứng dụng phương pháp NLP trong quản trị doanh nghiệp. Việc áp dụng đúng cách các kỹ thuật NLP sẽ giúp bạn nâng cao hiệu quả công việc, cải thiện mối quan hệ giữa các thành viên trong tổ chức và tạo ra một môi trường làm việc tích cực, đầy động lực. Hy vọng bài viết này mang đến cho bạn những góc nhìn hữu ích và những chiến lược hiệu quả để phát triển và nâng cao năng lực của đội ngũ trong doanh nghiệp. Cảm ơn bạn đã theo dõi và chúc bạn thành công trong việc áp dụng NLP vào công việc và cuộc sống!
Phương pháp NLP là gì?
NLP (Neuro-Linguistic Programming) là một phương pháp tâm lý học, được phát triển bởi Richard Bandler và John Grinder vào những năm 1970, tập trung vào sự kết nối giữa tâm trí (neuro), ngôn ngữ (linguistic) và các mô hình hành vi (programming). Phương pháp này nhằm giúp con người hiểu và thay đổi các hành vi, cảm xúc và thái độ của mình thông qua việc thay đổi cách thức tư duy và giao tiếp.