Chuỗi thử thách Unlock Your Power đã trở thành sự kiện thường niên mang lại ý nghĩa tích cực với tập thể HBR Holdings và đội ngũ n...
Sót nhau thai là một biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của sản phụ sau khi sinh. Tình trạng này cần được phát hiện sớm để xử lý kịp thời, tránh gây ra nguy cơ sau này. Có nhiều phương pháp điều trị từ các biện pháp can thiệp như nạo hút tử cung đến sử dụng thuốc. Trong bài viết sau đây, CafeMom sẽ giúp các mom hiểu hơn về chứng sót nhau thai cùng với những loại thuốc điều trị sót nhau thai tốt nhất hiện nay.
1. Sót nhau thai là gì?
Sót nhau thai là tình trạng một phần hoặc toàn bộ nhau thai không được lấy ra khỏi tử cung hoàn toàn sau khi sinh con hoặc sau các thủ thuật y khoa như nạo phá thai. Đây là một biến chứng sau sinh sản nghiêm trọng, đe dọa sức khỏe và có khi là cả tính mạng của các mom nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.
Để phát hiện sót nhau thai, bác sĩ thường dựa vào các phương pháp chẩn đoán lâm sàng cũng như cận lâm sàng. Siêu âm là công cụ quan trọng giúp xác định phần nhau còn sót lại trong tử cung, thông qua hình ảnh cấu trúc bất thường hoặc dấu hiệu sót dịch trong lòng tử cung người mẹ. Ngoài ra, bác sĩ có thể kiểm tra tình trạng co hồi tử cung và theo dõi lượng sản dịch sau sinh. Nếu các mom nghi ngờ có dấu hiệu bất thường, cần thực hiện thêm các xét nghiệm hoặc thăm khám chuyên sâu để khẳng định chẩn đoán tình trạng sót nhau thai, từ đó bác sĩ sẽ có cơ sở để lựa chọn thuốc điều trị sót nhau thai cho bạn. Việc phát hiện kịp thời là yếu tố quan trọng giúp xử lý hiệu quả và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Sót nhau thai là gì?
>>>Xem thêm: MẸO DÂN GIAN HẠ SỐT CHO BÀ BẦU AN TOÀN VÀ HIỆU QUẢ NGAY TẠI NHÀ
2. Nguyên nhân gây ra sót nhau thai
Tình trạng sót nhau thai có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau liên quan đến các yếu tố cơ học, sinh lý hoặc do những can thiệp y khoa lên tử cung chưa đúng cách.
Tử cung co bóp không đủ mạnh sau khi sinh. Tử cung cần co bóp mạnh để đẩy hết nhau thai ra ngoài, nhưng có thể co bóp kém hiệu quả do
- Mệt mỏi hoặc mất sức trong quá trình chuyển dạ hoặc ảnh hưởng từ thuốc giảm đau hoặc thuốc an thần.
- Bất thường về nhau thai: Nhau thai bám sâu vào lớp cơ tử cung, gây khó khăn trong việc tách nhau thai. Dễ dẫn đến tình trạng sót nhau thai nếu không xử lý đúng cách.
- Yếu tố liên quan đến thủ thuật y tế: Quy trình không được thực hiện cẩn thận hoặc chưa kiểm tra kỹ lưỡng. Hay nhau thai có thể bị sót lại mà không được phát hiện ngay.
- Tử cung bất thường hoặc bệnh lý liên quan: Hình dạng tử cung bất thường gây cản trở việc đẩy nhau thai ra ngoài.
Nguyên nhân gây ra sót nhau thai
3. Triệu chứng và hậu quả của chứng sót nhau thai
Các mẹ cần phải hiểu rõ về những triệu chứng thường gặp cũng như hậu quả có thể dẫn đến của chứng sót nhau để có thể phát hiện và có cho mình lộ trình điều trị một cách đúng đắn và nhanh chóng nhất.
3.1. Những triệu chứng thường gặp
Một số triệu chứng mà mẹ bỉm có thể nhận thấy rõ ràng và dễ liên hệ với chứng sót nhau thai có thể kể đến như:
- Ra sản dịch bất thường: Sản dịch kéo dài, có màu đỏ tươi hoặc đen sẫm, đôi khi có mùi hôi khó chịu.
- Đau bụng dưới: Các mom có thể cảm thấy đau âm ỉ hoặc đau dữ dội ở vùng bụng dưới. Các cơn đau có thể kéo dài liên tục và không giảm dù đã nghỉ ngơi.
- Tử cung không co hồi: Sau khi sinh, tử cung không co lại kích thước bình thường mà vẫn to, mềm, đến mức có thể sờ thấy qua bụng.
- Sốt, ớn lạnh: Đây là dấu hiệu của nhiễm trùng tử cung, kèm theo mệt mỏi, chóng mặt.
- Chảy máu tử cung: Lượng máu ra nhiều, có thể đột ngột hoặc kéo dài, là một dấu hiệu nguy hiểm cần được cấp cứu ngay.
Mỗi triệu chứng ta cần có cách xử lý khác nhau. Với những trường hợp cấp cứu khẩn cấp thì việc phải can thiệp thủ thuật là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, những trường hợp nhẹ hơn thì có thể tham khảo những loại thuốc điều trị sót nhau thai từ bác sĩ.
3.2.Hậu quả có thể gặp phải khi bị sót nhau thai
Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, sót nhau thai có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe mẹ bỉm như sau:
Nhiễm trùng tử cung: Phần nhau thai còn sót trong tử cung dễ trở thành môi trường cho vi khuẩn phát triển, gây viêm nhiễm và nguy cơ lan rộng dẫn đến nhiễm trùng huyết, một biến chứng cực kỳ nguy hiểm.
- Xuất huyết nặng: Sót nhau thai là một nguyên nhân hàng đầu của băng huyết sau sinh, có thể đe dọa tính mạng sản phụ nếu không can thiệp kịp thời.
- Tổn thương tử cung: Viêm nhiễm hoặc can thiệp y khoa để xử lý sót nhau có thể gây sẹo tử cung, làm tăng nguy cơ vô sinh hoặc sảy thai ở các lần mang thai sau.
- Tử vong: Trong trường hợp nghiêm trọng, nếu không được cấp cứu kịp, sót nhau thai có thể dẫn đến tử vong do mất máu quá nhiều hoặc nhiễm trùng huyết.
Việc nhận biết sớm các triệu chứng và đến cơ sở y tế ngay khi có dấu hiệu bất thường là yếu tố quan trọng để phòng tránh những hậu quả nguy hiểm.
>>>Xem thêm: XÉT NGHIỆM NIPT LÀ GÌ? CHI PHÍ VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ NIPT
4. Các loại thuốc điều trị sót nhau thai
Trên thị trường có nhiều loại thuốc điều trị sót nhau thai khác nhau. Tuy nhiên không phải loại thuốc nào cũng phù hợp và có tác dụng hiệu quả. Sau đây là những cái tên đã được các chuyên gia y tế và các bác sĩ khuyên dùng.
4.1. Thuốc co bóp tử cung Oxytocin
Oxytocin là một hormone tự nhiên, đồng thời cũng được sử dụng như một loại thuốc để kích thích hoặc tăng cường co bóp tử cung. Đây là một trong những loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng trong sản khoa nhằm hỗ trợ quá trình chuyển dạ và kiểm soát xuất huyết sau sinh.
Cơ chế của thuốc điều trị sót nhau thai này là kích thích các thụ thể oxytocin trong tử cung, làm tăng co bóp cơ tử cung. Điều này giúp thúc đẩy quá trình giãn nở cổ tử cung trong chuyển dạ hoặc hỗ trợ đẩy nhau thai ra ngoài sau khi sinh. Ngoài ra, oxytocin còn giúp cầm máu bằng cách làm co mạch máu ở tử cung.
- Dù rất hiệu quả cho việc ngăn ngừa và điều trị chứng sót nhau thai sau sinh nhưng Oxytocin vẫn có một số tác dụng phụ không mong muốn như:
- Tử cung bị co bóp quá mức, có thể gây đau đớn. Một số trường hợp rất hiếm gặp còn có thể bị vỡ tử cung.
- Buồn nôn, chóng mặt hoặc gây hạ huyết áp cho mẹ bỉm.
- Một số dị ứng đối với thành phần của thuốc.
Oxytocin cần được sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ và được kiểm soát chặt chẽ. Thuốc không được dùng trong các trường hợp chống chỉ định như tử cung có sẹo lớn, ngôi thai bất thường hoặc nguy cơ vỡ tử cung. Với tính an toàn và hiệu quả cao, Oxytocin là lựa chọn hàng đầu trong các loại thuốc điều trị sót nhau thai, nhưng cần được sử dụng đúng cách để tránh các biến chứng nguy hiểm.
Thuốc co bóp tử cung Oxytocin
4.2.Thuốc Misoprostol
Misoprostol là một loại thuốc điều trị sót nhau thai hiệu quả nhờ khả năng kích thích co bóp tử cung. Thuốc có tác dụng giúp đẩy phần nhau thai còn sót lại trong tử cung một cách hiệu quả, giảm nguy cơ nhiễm trùng và biến chứng hậu sản cho các mom. Điều này kích thích cơ trơn tử cung co bóp mạnh mẽ, giúp đẩy phần nhau còn sót ra ngoài. Đồng thời, thuốc cũng làm tăng lưu lượng máu tới tử cung, hỗ trợ quá trình phục hồi sau sinh.
Một số lợi ích của thuốc điều trị sót nhau thai Misoprostol có thể kể đến như:
- Hiệu quả cao: Misoprostol được chứng minh là có hiệu quả trong việc làm sạch tử cung mà không cần đến can thiệp phẫu thuật trong nhiều trường hợp.
- Ít xâm lấn: Đây là phương pháp ít xâm lấn hơn so với nạo hút tử cung, phù hợp cho các trường hợp nhẹ hoặc sản phụ có nguy cơ cao khi thực hiện thủ thuật.
- Dễ sử dụng: Thuốc có thể được sử dụng qua đường uống, ngậm dưới lưỡi hoặc đặt âm đạo, tùy theo chỉ định của bác sĩ.
Tuy nhiên, thuốc có thể có một số tác dụng phụ không mong muốn khác như gây đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, sốt hoặc chảy máu âm đạo nhiều hơn bình thường. Do đó các mom cần có chỉ dẫn thận trọng từ bác sĩ khi sử dụng thuốc. Tóm lại Misoprostol là một lựa chọn điều trị hiệu quả cho các trường hợp sót nhau thai, đặc biệt trong những tình huống mà can thiệp ngoại khoa không khả thi hoặc không cần thiết.
Thuốc Misoprostol
4.3. Thuốc Methylergonovine
Methylergonovine thường được biết đến với tên thương mại Methergine là một loại thuốc điều trị sót nhau thai được sử dụng phổ biến trong sản khoa để tăng cường co bóp tử cung và kiểm soát xuất huyết sau sinh. Tác dụng chính của thuốc Methylergonovine bao gồm:
- Tăng co bóp tử cung: Methylergonovine kích thích cơ tử cung co bóp mạnh và đều, giúp đẩy phần nhau thai còn sót lại trong tử cung mẹ bầu ra ngoài. Điều này giảm nguy cơ nhiễm trùng và mất máu do sót nhau.
- Cầm máu hiệu quả: Thuốc giúp cầm máu bằng cách tăng trương lực tử cung và ngăn chặn sự chảy máu từ các mạch máu mở ra trong tử cung sau khi nhau thai được tách.
- Phòng ngừa hoặc điều trị băng huyết sau sinh: Methylergonovine thường được chỉ định nếu sót nhau gây băng huyết (PPH - postpartum hemorrhage). Thuốc sẽ nhanh chóng làm giảm lượng máu mất và hạn chế biến chứng.
Cách dùng các mom cần tham khảo bác sĩ hoặc chuyên gia để sử dụng phù hợp nhất với thể trạng của mình. Thường thuốc được đưa vào cơ thể thông qua đường uống và đường tiêm với liều tiêm bắp là 0,2 mg mỗi 2-4 giờ, tối đa 5 liều còn dạng uống sẽ là 0,2 mg mỗi 6-8 giờ trong 2-7 ngày.
Thuốc Methylergonovine
4.4. Prostaglandin E2
Prostaglandin E2 hay còn gọi là PGE2 là một hợp chất tự nhiên thuộc nhóm prostaglandin, đóng vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh lý và y học. Trong sản khoa, PGE2 được sử dụng rộng rãi để kích thích chuyển dạ và điều trị một số vấn đề liên quan đến tử cung và cổ tử cung, đặc biệt là hỗ trợ chứng sót nhau thai.
Công dụng chính của thuốc điều trị sót nhau thai Prostaglandin E2 gồm:
- Kích thích chuyển dạ: PGE2 được dùng để làm mềm và giãn cổ tử cung, hỗ trợ mở cổ tử cung trước khi bắt đầu chuyển dạ.
- Quản lý thai chết lưu: Giúp tống xuất thai ra ngoài bằng cách kích thích co bóp tử cung.
- Hỗ trợ sẩy thai: Sử dụng trong các trường hợp phá thai nội khoa.
- Ứng dụng khác: Ngoài sản khoa, PGE2 có vai trò trong điều hòa viêm nhiễm, giãn mạch máu và kiểm soát áp lực dạ dày-ruột.
Tác dụng phụ của thuốc có thể gây ra bao gồm sốt nhẹ, buồn nôn, tiêu chảy, tử cung bị co bóp quá mức và đặc biệt là co thắt mạch máu hiếm gặp, có thể dẫn đến thiếu máu cục bộ. Cách dùng thuốc thường sẽ là đường đặt âm đạo, gel hoặc viên PGE2 được đặt trực tiếp vào âm đạo để làm mềm cổ tử cung. Ngoài ra thuốc điều trị sót nhau thai này vẫn có thể sử dụng qua đường uống và tiêm. Các mẹ cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để có cách sử dụng đúng nhất.
5. Phòng ngừa sót nhau thai cho mẹ bầu
Từ những phân tích trên, có thể thấy sót nhau thai là một biến chứng rất nguy hiểm cho mẹ bầu. Do đó, việc phòng ngừa sót nhau thai rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho mẹ bầu sau khi sinh. Dưới đây là một số biện pháp mẹ bầu có thể thực hiện để giảm nguy cơ này:
- Theo dõi sức khỏe định kỳ: Khám thai đầy đủ và đúng lịch để phát hiện sớm các vấn đề bất thường liên quan đến nhau thai, như nhau cài răng lược hoặc nhau thai phụ.
- Kiểm tra sức khỏe tử cung: Đặc biệt quan trọng đối với mẹ bầu từng có tiền sử mổ đẻ hoặc nạo hút thai, vì các vết sẹo tử cung làm tăng nguy cơ sót nhau thai.
Khi sinh, cần bảo đảm quá trình lấy nhau thai được thực hiện đúng kỹ thuật và kiểm tra kỹ lưỡng sau khi nhau thai ra ngoài. - Nuôi con bằng sữa mẹ: Cho con bú ngay sau khi sinh sẽ kích thích cơ thể sản xuất oxytocin tự nhiên, giúp tử cung co hồi tốt hơn.
- Sử dụng thuốc hỗ trợ: Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định oxytocin hoặc các thuốc điều trị sót nhau thai để giảm nguy cơ sót nhau.
- Chế độ dinh dưỡng: Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là thực phẩm giàu sắt và canxi, giúp tử cung phát triển khỏe mạnh.
- Tập thể dục: Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như yoga hoặc đi bộ để tăng cường tuần hoàn máu, hỗ trợ tử cung hoạt động hiệu quả.
6. Kết luận
Sót nhau thai là một biến chứng rất nguy hiểm, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của mẹ bầu sau khi sinh. Thông qua bài biết này, CafeMom đã mang đến cho các mom những kiến thức về chứng sót nhau thai cũng như các loại thuốc điều trị sót nhau thai tốt nhất. Hy vọng với những điều đã chia sẻ ở trên, các mẹ sẽ có cho mình một kỳ sinh nở thật an toàn và khỏe mạnh. Hẹn gặp lại các mom ở những bài viết bổ ích sau của CafeMom.
