Trong nghệ thuật lãnh đạo, việc xây dựng một đội ngũ vững mạnh là yếu tố quyết định thành công lâu dài của doanh nghiệp. 21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo mang đến những bài học quý giá giúp các nhà lãnh đạo không chỉ cải thiện kỹ năng quản trị mà còn tạo dựng được một đội ngũ gắn kết, mạnh mẽ. Trong bài viết này, CafeMom sẽ chia sẻ với các chủ doanh nghiệp những nguyên tắc vàng này, từ đó giúp doanh nghiệp xây dựng một đội ngũ vững mạnh, thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
1. Tại sao cần áp dụng 21 nguyên tắc vàng trong lãnh đạo?
Cuốn "21 Nguyên Tắc Vàng Của Nghệ Thuật Lãnh Đạo" của John C. Maxwell là một cẩm nang quan trọng giúp các nhà lãnh đạo phát triển kỹ năng quản trị hiệu quả và xây dựng tổ chức vững mạnh. Tác giả, một trong những chuyên gia lãnh đạo nổi tiếng nhất thế giới, chia sẻ những nguyên tắc lãnh đạo đã được kiểm chứng qua nhiều lĩnh vực khác nhau, từ kinh doanh đến chính trị và thể thao.
Những nguyên tắc vàng này là cốt lõi trong việc xây dựng một phong cách lãnh đạo hiệu quả, giúp các nhà lãnh đạo tạo ra một môi trường làm việc tích cực, khuyến khích sự phát triển của đội ngũ. Bằng cách áp dụng những nguyên lý này, nhà lãnh đạo không chỉ cải thiện kỹ năng lãnh đạo, quản lý mà còn định hình được văn hóa tổ chức và dẫn dắt đội ngũ đạt được mục tiêu lâu dài.
Lợi ích khi áp dụng các nguyên tắc lãnh đạo này trong quản lý đội ngũ và phát triển doanh nghiệp:
- Tăng cường hiệu quả làm việc: Lãnh đạo áp dụng nguyên tắc đúng đắn sẽ giúp đội ngũ làm việc đồng bộ và hiệu quả hơn.
- Xây dựng niềm tin và sự tôn trọng trong đội ngũ: Các nguyên tắc giúp tạo dựng một môi trường công bằng và minh bạch, giúp nhân viên tin tưởng và gắn bó lâu dài.
- Khả năng quản lý thay đổi linh hoạt: Lãnh đạo sẽ chủ động trong việc đối phó với thử thách và biến động, giúp tổ chức phát triển bền vững.
- Phát triển năng lực lãnh đạo của đội ngũ: Khi các nguyên tắc lãnh đạo được áp dụng, không chỉ người lãnh đạo mà cả các thành viên trong đội ngũ cũng phát triển được kỹ năng quản lý.
- Tạo ra môi trường sáng tạo và đổi mới: Áp dụng các nguyên tắc lãnh đạo giúp tổ chức phát huy tối đa sự sáng tạo và đổi mới trong công việc, thúc đẩy sự phát triển liên tục.
Thông qua việc áp dụng những nguyên tắc này, nhà lãnh đạo không chỉ đạt được thành công trong việc quản lý đội ngũ mà còn góp phần tạo ra một tổ chức vững mạnh, có thể đối mặt với mọi thử thách trong tương lai.
>>> XEM THÊM: 10 BÍ QUYẾT RÈN LUYỆN KỸ NĂNG KHÁM PHÁ BẢN THÂN ĐỂ KHẲNG ĐỊNH BẢN LĨNH
2. 21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo giúp xây dựng đội ngũ mạnh mẽ
"21 Nguyên Tắc Vàng Của Nghệ Thuật Lãnh Đạo" cung cấp những chiến lược thiết thực giúp các lãnh đạo phát triển khả năng quản lý doanh nghiệp và phát huy tối đa tiềm năng của đội ngũ. Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng giúp chủ doanh nghiệp xây dựng một đội ngũ vững mạnh.
2.1. Nguyên tắc nền tảng
Nguyên tắc nền tảng trong lãnh đạo nhấn mạnh rằng niềm tin chính là yếu tố quan trọng nhất trong việc xây dựng một phong cách lãnh đạo hiệu quả. Niềm tin không chỉ giúp nhà lãnh đạo kết nối với đội ngũ mà còn quyết định sự thành công của mọi quyết định và chiến lược được đưa ra. Một lãnh đạo có thể có chiến lược hay tầm nhìn xuất sắc, nhưng nếu thiếu niềm tin từ nhân viên và đồng nghiệp, mọi nỗ lực sẽ khó có thể đạt được kết quả tốt.
Điển hình cho nguyên tắc này là sự dẫn dắt của Steve Jobs tại Apple. Mặc dù những quyết định táo bạo của ông, như việc loại bỏ rất nhiều sản phẩm và chỉ giữ lại 3 sản phẩm chủ lực, đã khiến nhiều người hoài nghi, nhưng niềm tin mà Jobs xây dựng được đã giúp ông thực hiện thành công những quyết định quan trọng đó. Sự tín nhiệm của nhân viên và sự ủng hộ của đội ngũ đã giúp Apple vực dậy từ khủng hoảng và trở thành công ty công nghệ hàng đầu thế giới.
Để xây dựng niềm tin, nhà lãnh đạo phải thể hiện phẩm chất của mình thông qua ba yếu tố quan trọng: tính cách, mối quan hệ và năng lực. Trong đó, tính cách được xem là yếu tố nền tảng, bởi:
- Tính cách là nền tảng kết nối: Tính cách của lãnh đạo quyết định khả năng kết nối với nhân viên và xây dựng mối quan hệ bền vững trong tổ chức.
- Tính cách tạo sự kiên định: Một nhà lãnh đạo với tính cách vững vàng sẽ luôn kiên định với quyết định của mình, dù trong hoàn cảnh khó khăn.
- Tính cách tạo tiềm năng: Lãnh đạo có tính cách mạnh mẽ sẽ truyền cảm hứng và khai thác được tiềm năng của cả đội ngũ.
- Tính cách tạo lòng tôn trọng: Một nhà lãnh đạo có tính cách tốt sẽ dễ dàng nhận được sự tôn trọng và sự ngưỡng mộ từ mọi người xung quanh.
Để đạt được nguyên tắc này, lãnh đạo cần phải liên tục rèn luyện những đức tính tốt, bao gồm:
- Hiểu và lắng nghe: Biết cách lắng nghe nhân viên và hiểu những gì họ cần.
- Cởi mở và trách nhiệm: Lãnh đạo cần phải cởi mở trong giao tiếp và nhận trách nhiệm khi có sai sót.
- Cầu tiến: Một lãnh đạo không ngừng học hỏi và hoàn thiện bản thân.
- Tôn trọng người khác: Tôn trọng không chỉ đồng nghiệp mà còn là nhân viên và tất cả các bên liên quan.
Như vậy, nguyên tắc nền tảng trong lãnh đạo không chỉ là xây dựng niềm tin, mà còn là việc phát triển và duy trì phẩm chất của bản thân để trở thành hình mẫu và người dẫn dắt đáng tin cậy.
>>> XEM THÊM: CÁCH CẢI THIỆN KỸ NĂNG QUẢN LÝ THỜI GIAN GIÚP X10 HIỆU SUẤT CÔNG VIỆC
2.2. Nguyên tắc E. F. Hutton
Nguyên tắc E.F. Hutton được lấy cảm hứng từ phương châm nổi tiếng của công ty dịch vụ tài chính E.F. Hutton: "Khi E.F. Hutton nói, tất cả mọi người đều lắng nghe". Nguyên tắc này nhấn mạnh rằng một nhà lãnh đạo tài năng không chỉ có quyền lực bởi chức vụ mà còn có sức ảnh hưởng mạnh mẽ, khiến mọi người tự nguyện lắng nghe và tuân theo ý tưởng và quyết định của họ.
Một nhà lãnh đạo theo nguyên tắc E.F. Hutton không cần ép buộc nhân viên qua quy định hay KPIs, mà thu hút sự chú ý và đồng thuận của đội ngũ nhờ uy tín và sự tôn trọng. Khi lãnh đạo phát biểu hoặc ra quyết định, mọi người tự nguyện lắng nghe và hành động theo, điều này phản ánh quyền lực thực sự – quyền lực từ sự kính trọng và lòng tin.
Để đạt được nguyên tắc E.F. Hutton, lãnh đạo cần phát triển và thể hiện 7 yếu tố quan trọng:
- Tính cách - Bạn là ai?
- Mối quan hệ - Bạn quen biết những ai?
- Kiến thức - Bạn biết những gì?
- Trực giác - Bạn cảm thấy điều gì?
- Kinh nghiệm - Bạn trải qua những gì?
- Thành công - Bạn đã làm được những gì?
- Khả năng - Bạn biết làm những gì?
Khi áp dụng nguyên tắc này, lãnh đạo tạo ra môi trường làm việc nơi nhân viên tự nguyện theo đuổi mục tiêu của công ty mà không cần sự ép buộc. Điều này giúp xây dựng một đội ngũ đoàn kết, mạnh mẽ, thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và tạo ra một văn hóa tổ chức tích cực, nơi mọi người có thể học hỏi và phát triển dưới sự dẫn dắt của lãnh đạo uy tín.
2.3. Nguyên tắc tiến trình
Lãnh đạo không phải là tài năng bẩm sinh mà là một kỹ năng có thể phát triển qua thời gian. Nguyên tắc “Luật tiến trình” nhấn mạnh rằng một nhà lãnh đạo giỏi phải luôn nỗ lực để rèn luyện và mở rộng tiềm năng bản thân. Đây là một quá trình liên tục, đòi hỏi sự kiên trì và bền bỉ trong suốt sự nghiệp lãnh đạo.
Nguyên tắc tiến trình giúp lãnh đạo luôn duy trì được sự phát triển không ngừng, đồng thời không bị tụt lại trong thế giới thay đổi nhanh chóng. Khi lãnh đạo liên tục phát triển bản thân, họ không chỉ đáp ứng nhu cầu thay đổi của thời đại mà còn tạo ra được một môi trường doanh nghiệp phát triển bền vững.
Khi lãnh đạo nâng cao chuẩn mực của chính mình, những tiêu chuẩn đặt ra cho nhân viên và công việc cũng sẽ được cải thiện. Nguyên tắc này đòi hỏi nhà lãnh đạo phải là người có khả năng học suốt đời và luôn duy trì tính kỷ luật trong quá trình phát triển bản thân, từ đó tạo ra ảnh hưởng tích cực đến toàn bộ tổ chức.
Chính sự không ngừng cố gắng và phát triển bản thân đã giúp Theodore Roosevelt, Tổng thống thứ 26 của Hoa Kỳ, vượt qua những khó khăn bẩm sinh như hen suyễn và thị lực yếu để trở thành một trong những vị tổng thống xuất sắc nhất trong lịch sử nước Mỹ. Đây là một minh chứng rõ ràng cho nguyên tắc tiến trình, cho thấy rằng sự phát triển không ngừng và nỗ lực vượt qua thử thách là yếu tố then chốt để đạt được thành công trong lãnh đạo.
2.4. Nguyên tắc giới hạn
Nguyên tắc “Luật giới hạn - Tài lãnh đạo xác định mức độ thành công” nhấn mạnh rằng tài năng lãnh đạo là yếu tố then chốt quyết định mức độ thành công của một tổ chức. Một nhà lãnh đạo giỏi sẽ nâng cao hiệu quả công việc và tổ chức, trong khi lãnh đạo yếu kém sẽ kéo giới hạn hiệu quả xuống thấp.
Nguyên tắc giới hạn hiệu quả của tổ chức dựa trên năng lực và tầm nhìn của chính họ. Nếu một lãnh đạo có khả năng, họ sẽ biết cách tối ưu hoá nguồn lực, phân bổ công việc hợp lý và xây dựng chiến lược dài hạn, qua đó tăng trưởng và phát triển mạnh mẽ cho tổ chức. Điều này giúp doanh nghiệp không chỉ tiết kiệm được chi phí mà còn đạt được mục tiêu một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Kỹ năng và tố chất cần có ở lãnh đạo để áp dụng nguyên tắc giới hạn:
- Tầm nhìn và tư duy chiến lược: Lãnh đạo phải có khả năng nhìn xa trông rộng và vạch ra chiến lược rõ ràng cho mục tiêu ngắn hạn và dài hạn.
- Tư duy sáng tạo và cải tiến: Để nâng cao hiệu quả công việc, lãnh đạo cần luôn cải tiến quy trình và ứng dụng công nghệ hiện đại để tối ưu hoá công việc.
- Khả năng phân bổ công việc hợp lý: Biết phân công công việc đúng người, đúng việc giúp tối ưu hiệu suất làm việc của đội ngũ.
Ông Stephenson, giám đốc công ty Global Hospitality Resource, là một ví dụ điển hình về việc áp dụng nguyên tắc giới hạn. Ông đã mua lại những khách sạn, khu nghỉ dưỡng hoạt động kém và cải tổ từ quy trình làm việc đến nhân sự, giúp nâng cao chất lượng dịch vụ và hiệu quả hoạt động. Điều này chứng minh rằng một lãnh đạo có khả năng sẽ làm thay đổi diện mạo của cả một tổ chức, đưa doanh nghiệp vượt qua giới hạn kém hiệu quả và đạt được thành công.
2.5. Nguyên tắc ảnh hưởng
Nguyên tắc ảnh hưởng trong lãnh đạo nhấn mạnh rằng một nhà lãnh đạo vĩ đại không chỉ làm nên những điều lớn lao, mà là người khơi gợi và khuyến khích nhân sự làm những điều vĩ đại. Đây là sức mạnh của một lãnh đạo có tầm ảnh hưởng, khiến đội ngũ tin tưởng, ngưỡng mộ và cam kết cống hiến hết mình vì mục tiêu chung của tổ chức.
Một lãnh đạo có ảnh hưởng sẽ tạo ra môi trường làm việc tích cực và truyền cảm hứng thông qua các giá trị, tư duy và hành động của chính mình.
Điều quan trọng nhất phân biệt nhà lãnh đạo và nhà quản lý là khả năng tạo ảnh hưởng. Trong khi một nhà quản lý tập trung vào việc đảm bảo công việc đúng đắn và tuân thủ các quy trình, nhà lãnh đạo phải có khả năng tác động sâu sắc đến tinh thần và động lực làm việc của nhân viên. Lãnh đạo là người tạo ra sự thay đổi qua tác động tích cực và sự động viên.
Để đạt được nguyên tắc này, nhà lãnh đạo cần rèn luyện những yếu tố cơ bản:
- Lãnh đạo bản thân: Nhà lãnh đạo phải là tấm gương sáng cho nhân viên noi theo. Điều này đòi hỏi lãnh đạo phải duy trì các thói quen tốt và hành vi tích cực để truyền cảm hứng cho đội ngũ.
- Khả năng giao tiếp tốt: Lãnh đạo cần phải truyền đạt rõ ràng và hiệu quả về tầm nhìn, mục tiêu và các giá trị cốt lõi của tổ chức. Khả năng giao tiếp tốt là chìa khóa để kết nối và khích lệ nhân viên.
- Hiểu biết về nhân sự và tâm lý của họ: Để có ảnh hưởng thực sự, lãnh đạo cần phải hiểu rõ nhân viên của mình, đặc biệt là điểm mạnh, điểm yếu, và những kỳ vọng của họ. Điều này giúp lãnh đạo lựa chọn phương pháp truyền đạt và động viên phù hợp nhất.
Tim Cook là một ví dụ điển hình về lãnh đạo có tầm ảnh hưởng. Khi tiếp quản Apple từ Steve Jobs, Tim Cook không chỉ duy trì sự đổi mới mà còn xây dựng được một đội ngũ nhân viên chủ động, sáng tạo và luôn sẵn sàng vượt qua thách thức để nâng cao hình ảnh và giá trị của Apple. Nhờ khả năng lãnh đạo xuất sắc, ông đã tiếp tục giữ vững và phát triển vị thế của Apple như một công ty công nghệ hàng đầu thế giới.
>>> XEM THÊM: 6 BƯỚC NGHIÊN CỨU THỊ TRƯỜNG ĐỂ ĐƯA RA QUYẾT ĐỊNH KINH DOANH SÁNG SUỐT
2.6. Nguyên tắc hàng hải
Nguyên tắc hàng hải, hay còn gọi là luật thuyền trưởng, đặt ra một hình ảnh mạnh mẽ về vai trò của lãnh đạo trong doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp được ví như một con tàu, thì nhà lãnh đạo là người thuyền trưởng, người vẽ ra hành trình và dẫn dắt con tàu tới đích. Việc lãnh đạo không chỉ là quản lý công việc chuyên môn mà quan trọng hơn là xây dựng và thực hiện chiến lược đúng đắn để doanh nghiệp đạt được mục tiêu.
Lãnh đạo phải có khả năng vạch ra một kế hoạch chiến lược rõ ràng và thực hiện chúng một cách hiệu quả. Để đạt được điều này, các bước xây dựng kế hoạch của nhà lãnh đạo cần phải tuân thủ một quy trình bài bản:
- Xác định kế hoạch hành động: Lãnh đạo cần đánh giá tình hình thực tế và nguồn lực của doanh nghiệp để xác định các công việc cụ thể cần làm nhằm đạt mục tiêu.
- Đặt mục tiêu SMART: Mục tiêu cần phải rõ ràng, có thể đo lường được, khả thi, phù hợp với chiến lược chung và có thời hạn cụ thể.
Điều chỉnh ưu tiên: Lãnh đạo cần biết phân loại công việc theo mức độ quan trọng và khẩn cấp, sử dụng ma trận Eisenhower để tối ưu hóa thời gian và nguồn lực. - Chia sẻ thông tin với các bên liên quan: Việc truyền đạt kế hoạch và mục tiêu đến các vị trí chủ chốt trong doanh nghiệp sẽ giúp tạo sự đồng thuận và khuyến khích sự đóng góp ý kiến từ các bên liên quan.
- Thực hiện hành động: Sau khi kế hoạch được xác định, lãnh đạo cần thực hiện quyết đoán và chủ động, giao phân công công việc rõ ràng cho các thành viên.
- Dự kiến khó khăn: Nhà lãnh đạo phải chuẩn bị cho những khó khăn có thể phát sinh trong quá trình thực hiện kế hoạch, đồng thời xây dựng các phương án dự phòng.
- Luôn hướng tới thành công: Lãnh đạo cần duy trì thái độ lạc quan, tự tin và kiên trì trong công việc để giữ tinh thần cho cả đội ngũ.
Nguyên tắc hàng hải là một chiến lược lãnh đạo bao quát, giúp các nhà lãnh đạo không chỉ xác định đúng hướng đi mà còn dẫn dắt đội ngũ đạt được những thành tựu lớn. Nhà lãnh đạo phải là người có khả năng xây dựng, thực hiện kế hoạch, quản lý các ưu tiên, đồng thời sẵn sàng đối mặt với thử thách để đưa doanh nghiệp tới thành công.
2.7. Nguyên tắc tôn trọng
Nguyên tắc tôn trọng là yếu tố then chốt giúp lãnh đạo xây dựng mối quan hệ vững mạnh và tạo dựng sự tín nhiệm trong tổ chức. Khi lãnh đạo nhận được sự tôn trọng từ nhân viên, họ sẽ tự nguyện làm theo và cống hiến hết mình cho công việc, từ đó đóng góp vào sự phát triển chung của doanh nghiệp.
Đối với một nhà lãnh đạo, việc khiến nhân viên nhận ra và công nhận khả năng lãnh đạo của mình là điều quan trọng. Để có được sự tôn trọng này, lãnh đạo cần có:
- Năng lực lãnh đạo quản lý: Lãnh đạo phải có đủ kiến thức và kỹ năng để giải quyết các vấn đề, đưa ra các quyết định đúng đắn.
- Tầm nhìn rõ ràng: Lãnh đạo cần thể hiện một hướng đi cụ thể và chiến lược phát triển rõ ràng để nhân viên có thể tin tưởng.
- Minh bạch và trung thực: Để duy trì sự kính nể, lãnh đạo phải công bằng, rõ ràng và trung thực trong tất cả các hành động và quyết định.
Khi lãnh đạo hành động với sự rõ ràng và nhất quán, nhân viên sẽ cảm nhận được sự chính trực và từ đó dễ dàng tôn trọng và làm theo.
2.8. Nguyên tắc chia sẻ quyền lực
Chia sẻ quyền lực là một trong những nghệ thuật lãnh đạo mà chỉ những lãnh đạo tài ba mới có thể thực hiện thành công. Những lãnh đạo xuất sắc sẽ biết cách nhận diện nhân tài, trao quyền cho họ, đồng thời tạo điều kiện để họ phát triển và đóng góp vào sự thành công chung của tổ chức. Việc trao quyền không chỉ thể hiện sự tin tưởng mà còn giúp nhân viên phát huy tối đa năng lực, thúc đẩy sự sáng tạo và khuyến khích tinh thần làm việc tự chủ.
Theodore Roosevelt, Tổng thống thứ 26 của Hoa Kỳ, đã chia sẻ một quan điểm quan trọng: “Nhà lãnh đạo xuất sắc nhất là người có thể chọn được người có khả năng hoàn thành công việc anh ta muốn và kiềm chế bản thân không xen vào công việc mà người đó đang làm”. Điều này nhấn mạnh vai trò của sự tin tưởng và giao quyền cho người khác, thay vì cố gắng kiểm soát và can thiệp vào từng chi tiết công việc.
Để chia sẻ quyền lực một cách hiệu quả, lãnh đạo cần thực hiện những điều kiện cơ bản sau:
- Xác định rõ mục tiêu và kỳ vọng: Nhà lãnh đạo phải cung cấp một khung rõ ràng về mục tiêu và kỳ vọng đối với nhân viên. Việc này giúp nhân viên hiểu rõ phạm vi và quyền hạn của mình, từ đó có thể hành động đúng đắn và đi đúng hướng.
- Tin tưởng và tôn trọng: Tin tưởng vào năng lực của nhân viên là điều kiện tiên quyết. Lãnh đạo không nên can thiệp quá sâu vào công việc của nhân viên mà nên để họ tự quyết định và giải quyết vấn đề. Đồng thời, sự tôn trọng đối với ý kiến và góp ý của nhân viên sẽ tạo ra một môi trường làm việc cởi mở, khuyến khích sự sáng tạo và cải tiến.
- Thúc đẩy sự hợp tác và giao tiếp: Lãnh đạo cần duy trì một kênh giao tiếp hiệu quả, cập nhật tình hình công việc, đưa ra phản hồi kịp thời và công bằng. Việc này không chỉ giúp nhân viên hiểu rõ mục tiêu mà còn tạo cơ hội để họ cải thiện công việc và nhận sự động viên, khích lệ.
- Đào tạo và phát triển: Chia sẻ quyền lực không chỉ là việc trao quyền mà còn là một quá trình phát triển liên tục. Lãnh đạo cần đầu tư vào đào tạo và phát triển nhân viên, giúp họ nâng cao kỹ năng và kiến thức, từ đó chuẩn bị sẵn sàng để đảm nhận thêm trách nhiệm trong tương lai.
Chia sẻ quyền lực là một chiến lược quan trọng để xây dựng một tổ chức mạnh mẽ và phát triển bền vững. Tuy nhiên, điều này chỉ có thể đạt được khi lãnh đạo biết cách xác định rõ mục tiêu, tin tưởng vào nhân viên, và tạo ra một môi trường hợp tác và phát triển.
>>> XEM THÊM: CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG BÀI BẢN GIÚP DOANH NGHIỆP LUÔN DẪN ĐẦU
2.9. Nguyên tắc hấp dẫn
Nguyên tắc hấp dẫn trong nghệ thuật lãnh đạo nhấn mạnh rằng, để thu hút những nhân tài xuất sắc, một nhà lãnh đạo cần phải trở thành hình mẫu mà mình muốn tìm kiếm. Jim Rohn đã chỉ ra rằng "Để thu hút những người lôi cuốn, bạn phải lôi cuốn." Điều này phản ánh nguyên lý rằng lãnh đạo cần phát triển các phẩm chất giống như những gì họ kỳ vọng ở đội ngũ của mình.
Nhà lãnh đạo chỉ có thể tìm kiếm và thu hút những nhân viên có sự tương đồng với mình về nhiều yếu tố như thái độ, thế hệ, hệ giá trị, kinh nghiệm và khả năng. Chính vì vậy, nếu lãnh đạo muốn tuyển dụng những nhân viên tài năng, họ cần không ngừng phát triển bản thân về cả kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm và thái độ.
2.10. Nguyên tắc tin cậy
Nguyên tắc tin cậy khẳng định rằng mọi người sẽ tin tưởng nhà lãnh đạo trước khi tin vào tầm nhìn của họ. Tuy nhiên, để doanh nghiệp phát triển ổn định và bền vững, nhà lãnh đạo không chỉ cần được nhân sự tin tưởng mà còn phải khiến họ tin vào tầm nhìn chiến lược mà mình đưa ra.
Công thức cho nguyên tắc này là: Lãnh đạo + Tầm nhìn = Kết quả
- Không tin cậy lãnh đạo + không tin cậy tầm nhìn
- Không tin cậy lãnh đạo + tin cậy tầm nhìn
- Tin cậy lãnh đạo + không tin cậy tầm nhìn
- Tin cậy lãnh đạo + tin cậy tầm nhìn
Để đạt được kết quả lâu dài và bền vững, nhà lãnh đạo không chỉ cần có tầm nhìn đúng đắn mà còn phải xây dựng và củng cố niềm tin từ nhân viên. Chỉ khi nhân viên tin tưởng vào lãnh đạo và tin tưởng vào tầm nhìn, họ mới có động lực để hành động và đạt được mục tiêu chung của tổ chức.
2.11. Nguyên tắc thân tín
Nguyên tắc thân tín nhấn mạnh rằng khả năng của nhà lãnh đạo được xác định bởi đội ngũ thân tín của họ. Những người thân tín là những cộng sự quan trọng, giúp nhà lãnh đạo mở rộng ảnh hưởng và thành công. Nếu những người này có khả năng và năng lực, đội ngũ sẽ mạnh mẽ, giúp lãnh đạo đạt được mục tiêu. Ngược lại, nếu đội ngũ yếu kém, khả năng lãnh đạo cũng sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực.
Lãnh đạo cần phải xây dựng một đội ngũ thân tín với những thành viên có giá trị đặc biệt. John C. Maxwell đề xuất 4 nhóm người cần thiết trong đội ngũ thân tín:
- Nhóm giá trị tiềm năng: Những người có khả năng tự học hỏi và cải thiện bản thân để đáp ứng nhu cầu công việc và phát triển đội nhóm.
- Nhóm giá trị tích cực: Những người luôn duy trì thái độ lạc quan, tạo ra năng lượng tích cực, giúp nâng cao tinh thần làm việc của cả nhóm.
- Nhóm giá trị bản thân: Những người hiểu rõ mục tiêu cá nhân và luôn nỗ lực trau dồi bản thân để đạt được các mục tiêu đó.
- Nhóm giá trị sản xuất: Những người có khả năng phát triển và nâng cao năng lực của những người thân cận, tạo ra một môi trường làm việc hiệu quả.
Maxwell khẳng định rằng để cải thiện khả năng lãnh đạo, trước hết lãnh đạo phải phát triển bản thân thành người giỏi nhất có thể. Sau đó, họ cần bao quanh mình với những người lãnh đạo giỏi nhất để tối đa hóa tiềm năng lãnh đạo và thúc đẩy sự phát triển bền vững của tổ chức.
2.12. Nguyên tắc kết nối
John C. Maxwell trong cuốn sách "21 Nguyên Tắc Vàng của Nghệ Thuật Lãnh Đạo" khẳng định rằng lãnh đạo hiệu quả không chỉ dựa vào trí tuệ mà còn cần có sự kết nối sâu sắc với đội ngũ. Nguyên tắc này nhấn mạnh rằng lãnh đạo cần phải kết nối với trái tim của mọi người trước khi có thể chỉ đạo họ làm việc hiệu quả.
Nguyên tắc kết nối chỉ ra rằng một nhà lãnh đạo không thể yêu cầu nhân viên hoàn thành công việc tốt nếu không xây dựng được niềm tin và mối quan hệ gắn bó với họ. Lãnh đạo phải khơi dậy cảm hứng và tạo động lực cho nhân viên bằng cách kết nối trên cả phương diện cảm xúc, từ đó thúc đẩy sự gắn kết và hiệu quả công việc.
Để thực hiện nguyên tắc kết nối, nhà lãnh đạo phải chủ động tạo ra các cơ hội để kết nối với nhân viên. Việc lắng nghe chân thành, khuyến khích nhân viên chia sẻ ý kiến, và phản hồi một cách tôn trọng sẽ giúp lãnh đạo nắm bắt được những quan tâm, nỗi đau và động lực của họ. Khi nhân viên cảm nhận được sự quan tâm và kính trọng, họ sẽ sẵn sàng cống hiến hết mình cho công việc.
>>> XEM THÊM: 6 BƯỚC VẬN HÀNH DOANH NGHIỆP GIÚP TỐI ƯU CHI PHÍ, NÂNG CAO NĂNG SUẤT
2.13. Nguyên tắc tái tạo
Nguyên tắc tái tạo trong lãnh đạo nhấn mạnh rằng nhà lãnh đạo tài năng không chỉ dẫn dắt đội ngũ hiện tại mà còn phải có khả năng tạo ra các lãnh đạo giỏi khác. Điều này không chỉ giúp tổ chức phát triển mạnh mẽ mà còn đảm bảo sự bền vững và sự tiếp nối trong việc lãnh đạo.
Một nghiên cứu cho thấy 85% người trở thành lãnh đạo nhờ vào ảnh hưởng từ các lãnh đạo khác, chứng tỏ rằng việc tái tạo lãnh đạo là một yếu tố quan trọng trong phát triển tổ chức. Nhà lãnh đạo không chỉ hướng dẫn nhân viên, mà còn phải phát hiện và phát triển các nhà lãnh đạo tiềm năng, từ đó xây dựng đội ngũ lãnh đạo vững mạnh cho tương lai.
Để thực hiện nguyên tắc này, nhà lãnh đạo cần:
- Giữ tư duy cởi mở: Chấp nhận ý tưởng mới và học hỏi từ nhân viên.
- Chia sẻ và hỗ trợ: Sẵn sàng cung cấp những cơ hội và nguồn lực cần thiết để giúp nhân viên phát triển.
- Tạo môi trường phát triển: Xây dựng một môi trường mở và khuyến khích nhân viên thể hiện và phát huy khả năng của mình.
- Đào tạo và dẫn dắt: Cung cấp sự huấn luyện và hướng dẫn để nhân viên có thể trở thành các lãnh đạo trong tương lai.
Tái tạo lãnh đạo không chỉ giúp phát triển tiềm năng của nhân sự mà còn góp phần duy trì sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp.
2.14. Nguyên tắc trực giác
Nguyên tắc trực giác, nguyên tắc thứ 8 trong 21 nguyên tắc lãnh đạo của John C. Maxwell, là khả năng lắng nghe và tin tưởng vào bản thân, giúp lãnh đạo cảm nhận được những yếu tố tiềm ẩn và cơ hội mới, ngay cả khi không có đủ dữ liệu hoặc phân tích chi tiết. Đây là yếu tố quan trọng giúp lãnh đạo đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác trong những tình huống không chắc chắn.
Lãnh đạo sử dụng trực giác không chỉ dựa vào các con số hay phân tích, mà còn biết đọc hiểu tình huống và cảm nhận những yếu tố ẩn sâu dưới bề mặt. Điều này giúp họ nhận diện cơ hội và thách thức mà người khác có thể bỏ qua. Trực giác giúp duy trì sự linh hoạt và sáng tạo, tạo khả năng chủ động trong môi trường kinh doanh thay đổi liên tục, giúp tổ chức luôn sẵn sàng đối mặt với những biến động.
2.15. Nguyên tắc di sản
Nguyên tắc di sản nhấn mạnh rằng một nhà lãnh đạo vĩ đại không chỉ đạt được thành công trong thời gian tại vị mà còn tạo dựng di sản bền vững cho thế hệ lãnh đạo tiếp theo. Di sản không chỉ bao gồm những thành tựu có thể nhìn thấy như giá trị doanh nghiệp hay hình ảnh công ty trong mắt khách hàng mà còn là những giá trị vô hình như văn hóa lãnh đạo và chiến lược bền vững.
Để tạo ra một di sản có giá trị lâu dài, nhà lãnh đạo cần thực hiện những hành động cụ thể như:
- Lãnh đạo với tầm nhìn chiến lược bền vững: Đảm bảo rằng những quyết định và chiến lược không chỉ mang lại thành công ngắn hạn mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài.
- Xây dựng văn hóa lãnh đạo: Tạo dựng một môi trường làm việc và một đội ngũ kế thừa có khả năng duy trì và phát triển những giá trị lãnh đạo mà mình để lại.
- Chấp nhận thử thách để đảm bảo phát triển lâu dài: Dám đối mặt với khó khăn, thử thách hiện tại để đảm bảo tương lai của tổ chức.
- Đặt giá trị lãnh đạo tập thể lên trên cá nhân: Tập trung vào sự phát triển chung của tổ chức, không chỉ dựa vào cá nhân lãnh đạo.
- Ra đi đúng lúc: Cho phép thế hệ lãnh đạo tiếp theo có cơ hội phát triển và trải nghiệm để tiếp nối công việc hiệu quả.
John C. Maxwell khẳng định rằng "Khả năng lãnh đạo của chúng ta không được đo lường bằng những gì chúng ta đã đạt được khi tại vị, mà là qua việc tổ chức hoạt động ra sao khi chúng ta rời đi." Điều này nhấn mạnh rằng di sản lãnh đạo được đánh giá qua khả năng duy trì và phát triển tổ chức sau khi nhà lãnh đạo rời đi.
2.16. Nguyên tắc động lực
Nguyên tắc động lực trong lãnh đạo nhấn mạnh rằng một nhà lãnh đạo giỏi phải biết cách tạo động lực cho nhân viên vượt qua khó khăn và thách thức. Thiếu động lực sẽ khiến công việc trì trệ, hiệu suất suy giảm và gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của tổ chức. Điều này sẽ tạo cơ hội cho đối thủ cạnh tranh vượt lên phía trước.
Câu nói của John Quincy Adams: “Nếu hành động của bạn thôi thúc người khác ước mơ nhiều hơn, học tập nhiều hơn, hành động nhiều hơn và trở nên tốt đẹp hơn, bạn chính là một nhà lãnh đạo thật sự” chính là minh chứng mạnh mẽ cho nguyên tắc này. Một nhà lãnh đạo thực sự không chỉ điều hành, mà còn phải truyền cảm hứng, tạo động lực để đội ngũ phát triển.
Để tạo động lực cho nhân viên, nhà lãnh đạo cần sở hữu ba yếu tố quan trọng:
- Công bằng: Đối xử bình đẳng và minh bạch trong mọi quyết định và quy định, giúp nhân viên cảm thấy được trân trọng và công nhận.
- Giao tiếp: Lắng nghe và khuyến khích sự chia sẻ để tạo môi trường làm việc cởi mở, nơi mọi người đều có thể đóng góp ý tưởng và giải pháp.
- Phát triển: Tạo điều kiện cho nhân viên phát triển nghề nghiệp, đánh giá đúng năng lực và định hướng phát triển giúp họ cảm thấy có giá trị và mục tiêu lâu dài.
Nguyên tắc động lực là yếu tố không thể thiếu trong nghệ thuật lãnh đạo. Một lãnh đạo có khả năng tạo động lực sẽ giúp tổ chức phát triển bền vững và duy trì hiệu suất công việc ổn định.
>>> XEM THÊM: ĐỊNH HƯỚNG KINH DOANH PHÙ HỢP GIÚP DOANH NGHIỆP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
2.17. Nguyên tắc ưu tiên
Nguyên tắc ưu tiên là một yếu tố quyết định trong nghệ thuật lãnh đạo. Nhà lãnh đạo giỏi không chỉ phải có khả năng phân tích tình hình mà còn cần biết cách ưu tiên công việc để tối ưu hóa tài nguyên và thời gian. Việc ưu tiên đúng đắn giúp nhà lãnh đạo đạt được hiệu quả cao nhất, điều này đặc biệt quan trọng trong môi trường công việc có nhiều yếu tố cạnh tranh và áp lực.
Nguyên lý Pareto (80/20) là cơ sở để nhà lãnh đạo xác định những công việc quan trọng nhất. Theo nguyên lý này, 20% công việc tạo ra 80% kết quả. Nhà lãnh đạo cần phải xác định và tập trung vào những công việc này, vì đây là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu lớn. Việc ưu tiên 20% công việc quan trọng không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn đảm bảo hiệu quả cao trong quản lý.
Nguyên tắc 3R (Yêu cầu, Kết quả, Phần thưởng) giúp lãnh đạo xác định công việc cần thực hiện dựa trên ba yếu tố:
- Yêu cầu (Requirement): Những công việc có yêu cầu quan trọng và cấp bách.
- Kết quả (Return): Những công việc có thể đem lại kết quả tốt, đóng góp trực tiếp vào mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp.
- Phần thưởng (Reward): Những công việc mang lại phần thưởng giá trị, như sự phát triển bền vững hoặc lợi ích lâu dài cho tổ chức.
Bằng cách áp dụng nguyên tắc 3R, lãnh đạo có thể tập trung vào những nhiệm vụ mang lại kết quả tối ưu nhất, đồng thời tránh bị cuốn vào những công việc không quan trọng.
2.18. Nguyên tắc chiến thắng
Nguyên tắc chiến thắng trong lãnh đạo nhấn mạnh rằng một nhà lãnh đạo không bao giờ chấp nhận thất bại mà coi đó là cơ hội để học hỏi và cải thiện. Những bài học từ thất bại trở thành bước đệm vững chắc để hướng đến chiến thắng. Lãnh đạo có tinh thần chiến thắng sẽ không ngừng thử thách bản thân và truyền cảm hứng cho đội ngũ, tạo động lực để họ cùng nhau hướng tới mục tiêu chung.
Để áp dụng thành công nguyên tắc này, nhà lãnh đạo cần sự kết hợp giữa ba yếu tố quan trọng:
- Tầm nhìn đồng nhất: Lãnh đạo chiến thắng phải có khả năng truyền tải tầm nhìn rõ ràng và thuyết phục, giúp đội ngũ hiểu rõ mục tiêu và cam kết thực hiện chúng. Khi đội ngũ đồng lòng hướng tới mục tiêu chung, cơ hội chiến thắng sẽ lớn hơn.
- Kỹ năng phong phú: Nhà lãnh đạo cần xây dựng một đội ngũ với các kỹ năng đa dạng và chuyên sâu để hoàn thành nhiệm vụ một cách hiệu quả. Đồng thời, họ phải liên tục đào tạo và phát triển kỹ năng của nhân sự để duy trì sự cạnh tranh và sáng tạo trong công việc.
- Lãnh đạo cống hiến cho chiến thắng: Một nhà lãnh đạo chiến thắng không chỉ đặt ra mục tiêu cao mà còn phải thể hiện cam kết và sự kiên trì trong việc đạt được mục tiêu đó. Họ không ngại đối mặt với thử thách và luôn bền bỉ theo đuổi thành công.
Nguyên tắc chiến thắng là chìa khóa giúp lãnh đạo duy trì động lực, không bỏ cuộc và truyền cảm hứng cho đội ngũ. Bằng việc kết hợp tầm nhìn rõ ràng, kỹ năng phong phú và cam kết cống hiến, lãnh đạo có thể vượt qua khó khăn, tạo nên một đội ngũ mạnh mẽ và đạt được thành công bền vững.
2.19. Nguyên tắc thời cơ
Nguyên tắc thời cơ trong lãnh đạo đề cập đến khả năng chớp đúng thời điểm để hành động, không chỉ là nhận diện tình huống mà còn phải biết khi nào và làm thế nào để tận dụng cơ hội. Điều này giúp nhà lãnh đạo dẫn dắt doanh nghiệp vượt lên đối thủ và tạo ra lợi thế cạnh tranh.
Biết nắm bắt thời cơ chính là yếu tố quyết định giúp lãnh đạo không chỉ duy trì sự cạnh tranh mà còn tiến xa hơn trong việc xây dựng và phát triển doanh nghiệp. Nếu một nhà lãnh đạo không thể nhận diện và hành động đúng thời điểm, cơ hội có thể vuột mất, dẫn đến sự thất bại hoặc lạc hậu so với đối thủ.
Kỹ năng và đặc điểm cần có để chớp thời cơ:
- Quan sát và phân tích: Nhà lãnh đạo phải có khả năng quan sát kỹ lưỡng, phân tích xu hướng, nhu cầu thị trường và năng lực của doanh nghiệp để nhận diện cơ hội.
- Quyết đoán: Khi cơ hội xuất hiện, nhà lãnh đạo phải hành động ngay lập tức, thể hiện sự quyết đoán trong việc đưa ra quyết định và triển khai kế hoạch.
- Linh hoạt và chịu áp lực: Sự linh hoạt trong đối phó với thay đổi bất ngờ, cùng khả năng chịu đựng áp lực khi gặp khó khăn là yếu tố quan trọng để duy trì động lực trong suốt quá trình thực hiện.
Nguyên tắc thời cơ không chỉ là việc biết khi nào hành động mà còn là khả năng quan sát, quyết đoán và linh hoạt, giúp lãnh đạo đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác để dẫn dắt doanh nghiệp đạt được thành công.
>>> XEM THÊM: ĐẠO ĐỨC KINH DOANH LÀ GÌ? TẦM QUAN TRỌNG TRONG THỜI ĐẠI KINH DOANH MỚI
2.20. Nguyên tắc phát triển bùng nổ
Nguyên tắc phát triển bùng nổ trong nghệ thuật lãnh đạo nhấn mạnh việc phát triển các nhà lãnh đạo cấp cao thay vì chỉ tập trung vào quản lý cấp dưới. Khi lãnh đạo tạo cơ hội cho nhân viên trở thành những nhà lãnh đạo, họ sẽ tạo ra sự phát triển vượt bậc cho tổ chức, gia tăng sức mạnh và khả năng mở rộng của doanh nghiệp theo cấp số nhân.
Nhà lãnh đạo không chỉ đào tạo nhân viên thực hiện nhiệm vụ mà còn đầu tư vào việc phát triển lãnh đạo kế cận, tạo ra nhiều nhà lãnh đạo trong tổ chức. Thay vì chỉ đào tạo 3 nhân sự cấp dưới, họ sẽ tạo ra 3 nhà lãnh đạo mới, và từ đó, tổ chức có thể mở rộng nhanh chóng và mạnh mẽ. Mô hình này giúp xây dựng một đội ngũ lãnh đạo vững mạnh, có khả năng dẫn dắt các nhóm con trong doanh nghiệp.
Để đạt được phát triển bùng nổ, lãnh đạo cần áp dụng nguyên tắc phân chia quyền lực (nguyên tắc số 12). Việc trao quyền cho các nhân viên không chỉ giúp họ phát triển năng lực lãnh đạo mà còn tạo cơ hội cho họ trở thành những người hỗ trợ đắc lực, giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu nhanh chóng. Sự phân chia quyền lực hiệu quả là bước quan trọng để xây dựng lớp lãnh đạo kế cận, tạo ra sự phát triển bền vững cho tổ chức.
2.21. Nguyên tắc hy sinh
Trong nghệ thuật lãnh đạo, hy sinh là nguyên tắc không thể thiếu. Một nhà lãnh đạo muốn đạt được thành công bền vững và chiến thắng trong những tình huống khó khăn bắt buộc phải hy sinh thời gian, công sức và đôi khi là tiền bạc. Mức độ hy sinh càng lớn khi vị trí lãnh đạo càng cao, bởi lãnh đạo không chỉ gánh vác trách nhiệm cá nhân mà còn là người chịu trách nhiệm về sự thành công của toàn bộ tổ chức.
Một minh chứng rõ ràng cho nguyên tắc hy sinh là câu chuyện của Lee Iacocca, Chủ tịch tập đoàn ô tô Chrysler. Trong thời kỳ khủng hoảng, Iacocca đã chấp nhận cắt giảm toàn bộ lương của mình chỉ còn 1 USD mỗi năm để cứu vãn công ty. Đây là sự hy sinh không chỉ về tài chính mà còn về thời gian và công sức, khi ông phải dành phần lớn thời gian cho công ty thay vì gia đình. Sự hy sinh này đã giúp Chrysler vực dậy, tăng gấp đôi giá trị trên thị trường chứng khoán, khôi phục lại niềm tin và sự phát triển của công ty.
Nguyên tắc hy sinh trong lãnh đạo không chỉ là một hành động cá nhân, mà còn là dấu hiệu của trách nhiệm, cam kết và khả năng đưa ra những quyết định khó khăn vì lợi ích chung. Khi một lãnh đạo sẵn sàng hy sinh vì tổ chức, họ sẽ tạo ra niềm tin, tôn trọng và sự gắn kết mạnh mẽ từ đội ngũ.
Tóm lại, 21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo CafeMom đã cùng bạn tìm hiểu trong bài viết không chỉ là những bài học lý thuyết mà còn là những chiến lược thực tiễn có thể áp dụng ngay vào công việc hàng ngày. Bằng cách hiểu và áp dụng 21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo, các chủ doanh nghiệp sẽ tạo ra được một nền tảng vững chắc cho đội ngũ của mình, thúc đẩy sự gắn kết, nâng cao năng suất và xây dựng môi trường làm việc tích cực.
