1. Dạy con theo phương pháp Montessori là gì?

Phương pháp Montessori đã được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới và được công nhận là một trong những phương pháp giáo dục sớm hiệu quả, giúp trẻ phát triển tư duy sáng tạo, tính tự lập, và kỹ năng sống cần thiết. Những đặc điểm chính của phương pháp này như sau:

• Trẻ em được coi là trung tâm của quá trình học. Môi trường học tập được thiết kế sao cho đáp ứng nhu cầu, sở thích, và tốc độ phát triển riêng của mỗi trẻ. Trẻ được tự do lựa chọn hoạt động học tập của mình.
• Lớp học Montessori được sắp xếp một cách có hệ thống, với các vật liệu học tập được đặt trong tầm với của trẻ. Các đồ vật và tài liệu học tập đều được thiết kế để khơi dậy được sự khám phá và học hỏi, giúp trẻ phát triển khả năng tự học một cách tự nhiên.
• Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học qua thực hành và trải nghiệm, trẻ em được khuyến khích tham gia vào các hoạt động thực tế như nấu ăn, làm vườn, và các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Từ đó, giúp trẻ hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh và phát triển các kỹ năng sống một cách tự nhiên nhất.
• Mỗi trẻ em có một tốc độ phát triển riêng, phương pháp Montessori luôn tôn trọng điều này và thay vì ép buộc trẻ theo khuôn mẫu hay lịch trình cứng nhắc như các phương pháp truyền thống, mà phương pháp này cho phép trẻ học tập theo nhịp độ riêng của mình.

Dạy con theo phương pháp Montessori là gì?

2. 8 nguyên tắc dạy con theo phương pháp Montessori mà bố mẹ nên nhớ

Dạy con theo phương pháp Montessori cha mẹ cần nắm chắc những nguyên tắc sau:

2.1. Tôn trọng tính cá nhân của trẻ

Mỗi trẻ là một cá thể riêng biệt với sở thích, tốc độ phát triển và nhu cầu khác nhau. Cha mẹ nên tôn trọng và khuyến khích con tự do khám phá theo cách riêng của mình, thay vì áp đặt theo mong muốn của người lớn. Từ đó, con có thể tìm hiểu được rất nhiều điều xảy ra trong cuộc sống hàng ngày bằng lăng kính riêng của con.

2.2. Khuyến khích sự tự lập

Chính vì tôn trọng cá nhân của trẻ nên trẻ thấy hứng thú và tự giác tham gia vào các công việc cá nhân như mặc quần áo, dọn dẹp đồ chơi, làm việc nhà,... Điều này giúp trẻ phát triển kỹ năng tự lập và tự tin vào khả năng của mình, tích luỹ những kỹ năng sống cần thiết từ rất sớm.

2.3.  Cho trẻ tự do khám phá thế giới xung quanh

Thiết kế môi trường sống, học tập và vui chơi của trẻ khoa học, an toàn và gần gũi với thiên nhiên cũng là những điều rất tốt để bé có thể khám phá thế giới xung quanh. Phương pháp Montessori nhấn mạnh việc kết nối với thiên nhiên. Cha mẹ nên dạy trẻ yêu quý và tôn trọng môi trường xung quanh, có thể thông qua các hoạt động như trồng cây, chăm sóc động vật, hay tái chế, giúp bé yêu thiên nhiên, động vật, kích thích tư duy và xây dựng lòng yêu thương của con- cái vốn cần rất nhiều thời gian để có được.

8 nguyên tắc dạy con theo phương pháp Montessori

2.4. Hãy kiên nhẫn, yêu thương và hỗ trợ con

Hãy luôn kiên nhẫn, yêu thương và hỗ trợ con trong quá trình trưởng thành. Mỗi bước tiến nhỏ của con đều đáng quý, và sự kiên nhẫn cùng tình yêu thương của cha mẹ sẽ là động lực, chỗ dựa vững chắc để con có thể tin tưởng và tự do khám phá.

2.5. Khuyến khích sự tập trung

Khi trẻ đang tập trung vào một hoạt động, cha mẹ nên để cho bé có không gian yên tĩnh. Sự tập trung là một kỹ năng quan trọng trong phương pháp Montessori, giúp trẻ rèn luyện sự kiên nhẫn và khả năng giải quyết vấn đề ngay từ bé bởi trẻ có tính tư lập khá cao khi được dạy theo phương pháp này.

2.6. Học từ lỗi lầm

Trẻ em cần có những trải nghiệm và nếu thất bại chúng sẽ học từ những sai lầm của mình- một kiến thức mà chỉ có khi thực hành mới có được. Thay vì tập trung vào kết quả, cha mẹ nên hướng dẫn và động viên trẻ hiểu về nguyên nhân và cách khắc phục, giúp trẻ phát triển tư duy phản biện và giúp trẻ phát triển niềm đam mê học hỏi và cảm thấy vui vẻ trong việc khám phá thế giới xung quanh.

2.7. Sáng tạo cùng trẻ

Sáng tạo cùng trẻ là một cách tuyệt vời để thúc đẩy trí tưởng tượng và khuyến khích sự phát triển tư duy của trẻ. Bố mẹ có thể cùng trẻ vẽ tranh, tô màu, làm đồ thủ công từ giấy, hoặc tạo ra các tác phẩm từ đất nặn hoặc những thí nghiệm khoa học đơn giản tại nhà để khơi dậy tính tò mò và sự sáng tạo của trẻ. Ví dụ, làm núi lửa phun trào từ baking soda và giấm, hoặc trồng cây từ hạt giống.

2.8. Hãy tin tưởng vào việc dạy con theo phương pháp Montessori

Hãy tin tưởng vào phương pháp dạy con là nguyên tắc quan trọng cuối cùng khi áp dụng bất kỳ phương pháp giáo dục nào, bao gồm Montessori. Sự tin tưởng này không chỉ giúp cha mẹ kiên trì hơn, nhất quán được quan điểm trong quá trình nuôi dạy mà còn tạo ra môi trường ổn định, an toàn cho bé tự do phát triển

3. Ưu điểm dạy con theo phương pháp Montessori 

Dạy con theo phương pháp Montessori đã được rất nhiều ông bố, bà mẹ theo đuổi bởi những lợi ích so với những phương pháp dạy con truyền thống. Có thể thấy những ưu điểm vượt trội như:

• Khi dạy con theo phương pháp Montessori đã tập trung vào việc giúp trẻ tự lập ngay từ khi còn nhỏ thông qua những công việc hằng ngày như tự mặc quần áo, dọn dẹp đồ chơi, và có thể tự giác học tập mà không cần sự can thiệp quá nhiều từ người lớn. Từ đó, giúp trẻ phát triển khả năng tự quản lý, tự tin và có trách nhiệm với bản thân.
• Một trong những ưu điểm nổi bật của phương pháp Montessori là tôn trọng tốc độ phát triển riêng của mỗi trẻ. Nói không với ép buộc và so sánh phải theo kịp bạn bè đồng trang lứa hoặc theo lịch trình sinh hoạt và học tập cứng nhắc. Thay vì đó, trẻ được tự do khám phá và học hỏi theo khả năng và sở thích cá nhân, giúp tối ưu hóa sự phát triển tự nhiên của trẻ.
• Montessori hướng đến sự phát triển toàn diện của trẻ, không chỉ về học tập mà còn về thể chất, cảm xúc, và tinh thần khi phát triển toàn diện 5 giác quan. Trẻ được tiếp xúc với nhiều lĩnh vực khác nhau như ngôn ngữ, toán học, nghệ thuật, khoa học, giúp hình thành nền tảng vững chắc cho sự phát triển trong tương lai.

Ưu điểm dạy con theo phương pháp Montessori 

4. Cách nuôi dạy con theo phương pháp Montessori từ 0-6 tuổi tại nhà cực hiệu quả 

Với những lợi ích vượt trội như vậy, thì có những cách nuôi con theo phương pháp Montessori từ 0-6 tuổi tại nhà hiệu quả trong thời gian ngắn? Điều đó sẽ được Cafe Mom chia sẻ ngay dưới đây.

4.1 Dạy trẻ sơ sinh theo phương pháp Montessori

Ngay từ giai đoạn sơ sinh, cha mẹ có thể áp dụng phương pháp Montessori để hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ trên 3 yếu tố là:

• Môi trường: Giai đoạn này bé cần không gian phòng ngủ yên tĩnh để dần làm quen với môi trường mới. Ba mẹ có thể bật nhạc nhẹ nhàng hoặc không khí trong lành, với ánh sáng tự nhiên nhẹ nhàng không quá gắt tạo cảm giác thoải mái và an toàn cho trẻ.
• Đồ chơi: Khi chọn đồ chơi cho trẻ sơ sinh, ưu tiên các vật liệu tự nhiên với màu sắc nhẹ nhàng, không góc cạnh, sắc nhọn và đảm bảo chúng nằm trong tầm tay của trẻ. Mẹ có thể dùng những Flashcard kích thích thị giác cho trẻ sơ sinh,...
• Phát triển toàn diện: Nghe nhạc khoảng 15-20 phút mỗi ngày với âm lượng vừa phải có thể kích thích sự phát triển trí tuệ và giác quan của trẻ. Cha mẹ cũng nên cho trẻ tiếp xúc với nhiều mùi hương tự nhiên như hương hoa, mùi của nắng, mưa hay mùi thức ăn, giúp phát triển khứu giác. Đến tháng thứ 6, khi trẻ bắt đầu ăn dặm, việc cho trẻ nếm thử các vị tự nhiên như vị ngọt từ hoa quả, cùng với nhiều loại thực phẩm khác, sẽ giúp kích thích vị giác mà không cần thêm bất cứ gia vi như muối hay đường vào thức ăn của trẻ.

4.2 Dạy trẻ 2-3 tuổi theo phương pháp Montessori

Ở độ tuổi này, trẻ có nhu cầu vận động cao, nên dạy con theo phương pháp Montessori cũng có nhiều điểm khác biệt hơn so với giai đoạn sơ sinh.

• Môi trường: Không gian trong nhà và ngoài trời nên được sắp xếp với các thiết bị, vật dụng để trẻ có thể chơi, vận động như leo, trèo,.., hỗ trợ phát triển kỹ năng vận động. Và có thể cung cấp cho trẻ các nguyên vật liệu như bút màu, giấy, đất nặn, và cho phép trẻ tự do sáng tạo. Không gian này nên được sắp xếp sao cho trẻ có thể dễ dàng tiếp cận và tự dọn dẹp sau khi hoàn thành.
• Ở độ tuổi này, trẻ rất tò mò và muốn tự mình làm nhiều việc. Cha mẹ có thể khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động hàng ngày như tự mặc quần áo, rửa tay, dọn dẹp đồ chơi, và giúp đỡ những công việc đơn giản trong nhà như sắp xếp bàn ăn hoặc tưới cây.
• Giao tiếp: Thường xuyên nói chuyện với trẻ và đọc sách cho trẻ nghe là cách tuyệt vời để phát triển ngôn ngữ và giao tiếp. Cha mẹ nên chọn sách có hình ảnh minh họa rõ ràng, câu chuyện đơn giản và tương tác với trẻ bằng cách hỏi những câu hỏi về câu chuyện. Và khuyến khích con học ngôn ngữ qua trải nghiệm thực tế. Cha mẹ có thể giới thiệu từ mới cho trẻ thông qua các hoạt động hàng ngày, ví dụ như gọi tên các đồ vật trong nhà, các loại trái cây,...

4.3 Phương pháp dạy con Montessori cho trẻ 3-6 tuổi

Dạy con theo phương pháp Montessori cho trẻ 3-6 tuổi tập trung vào việc phát triển kỹ năng tự lập, tư duy logic, khả năng sáng tạo, và kỹ năng xã hội thông qua các hoạt động trải nghiệm thực tế ở nhà và ở trường lớp. 

• Môi trường: Không gian học tập, phòng ngủ, và khu vực vui chơi phù hợp với sở thích riêng của trẻ và có thể trang trí phòng bằng những hình ảnh minh họa đáng yêu theo chủ đề bé thích như siêu nhân, búp bê,... và có thể bổ sung những trang trí bằng tiếp Anh giúp bé học ngoại ngữ nhanh hơn.
• Trò chơi: Khuyến khích con tham gia vào các trò chơi rèn luyện kỹ năng vận động, tăng cường khả năng tập trung và hỗ trợ phát triển não bộ như đóng vai làm bác sĩ, các trò chơi gắp rau củ, câu cá, đá bóng,... 
• Giao tiếp: Đây là giai đoạn quan trọng để phát triển ngôn ngữ để bé có thể tự tin bước vào môi trường tiểu học. Cha mẹ có thể sử dụng các thẻ chữ cái, cho bé tập viết và dạy trẻ đếm số thông qua đọc sách, kể chuyện, và các vật dụng xung quanh cũng là những hoạt động thiết thực hỗ trợ sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ.

Cách nuôi dạy con theo phương pháp Montessori từ 0-6 tuổi

5. Kết luận 

Bài viết trên đây đã chia sẻ về cách dạy con theo phương pháp Montessori và những lưu ý nguyên tắc khi nuôi dạy con. Đừng bỏ lỡ những kiến thức nuôi dạy con siêu hay được Cafe Mom chia sẻ trong thời gian sắp tới. Cùng đón chờ nhé!